De Zuid-Afrikaanse oud-president en icoon van de anti-apartheidsbeweging Nelson Mandela is vandaag in Pretoria op 95-jarige leeftijd overleden. Huidig president Jacob Zuma maakte zijn overlijden donderdagavond bekend.

Mandela stierf op 95-jarige leeftijd in zijn woning in Johannesburg, volgens Zuma ‘op vredige wijze’.

Mandela was het boegbeeld van de strijd tegen de apartheid. Als advocaat verzet hij zich in eerste instantie geweldloos tegen de racistische wetten van de blanken.

Na het bloedbad in Sharpeville in 1960 komt hij tot de conclusie dat gewapende strijd nodig is. Zijn beweging, het ANC, wordt verboden en in 1962 wordt Mandela tot levenslang veroordeeld. Hij zit bijna dertig jaar vast, onder meer op Robbeneiland voor de kust van Kaapstad.

Aan het eind van de jaren 80 begint het apartheidssysteem te wankelen. De blanke president De Klerk laat Mandela in 1990 vrij.

Drie jaar later krijgen Mandela en De Klerk de Nobelprijs voor de Vrede. In 1994 wordt Mandela de eerste zwarte president van Zuid-Afrika, een functie die hij vijf jaar lang bekleedt.

Hij oogst veel bewondering voor de manier waarop hij blank en zwart met elkaar probeert te verzoenen, en de zwarte bevolkingsgroepen onderling.

Na zijn presidentschap zet Mandela zich onder meer in voor de strijd tegen aids en bemiddelt hij bij conflicten. Mandela had groot gezag en gold als iemand die boven de partijen stond, waardoor hij voor bijna alle partijen aanvaardbaar was als bemiddelaar.